Przejdź do zawartości

Erie (jezioro)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Erie
Ilustracja
Zdjęcie satelitarne jeziora Erie
Położenie
Państwo

 Kanada
 Stany Zjednoczone

Miejscowości nadbrzeżne

Buffalo, Erie, Cleveland, Toledo

Wysokość lustra

173,3 m n.p.m.

Morfometria
Powierzchnia

25 700 km²

Wymiary
• max długość
• max szerokość


388 km
92 km

Głębokość
• średnia
• maksymalna


19 m
64 m

Hydrologia
Rzeki zasilające

Detroit

Rzeki wypływające

Niagara

Rodzaj jeziora

tektoniczno-polodowcowe

Położenie na mapie Stanów Zjednoczonych
Mapa konturowa Stanów Zjednoczonych, po prawej nieco u góry znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Erie”
Ziemia42°12′N 81°12′W/42,200000 -81,200000
Mapka jeziora
Położenie jeziora Erie

Erie (ang. Lake Erie, wym. [ˈɪri]; fr. Lac Érié) – jezioro słodkowodne, czwarte co do wielkości w kompleksie pięciu Wielkich Jezior Ameryki Północnej. Środkiem jeziora biegnie granica między Kanadą i Stanami Zjednoczonymi. Rzeka Niagara wypływa z jeziora na jego wschodnim końcu i łączy je z jeziorem Ontario. Na zachodnim końcu wpływa do jeziora rzeka Detroit, która łączy je z jeziorem Huron. Jezioro jest dostępne dla pełnomorskich statków przez Drogę Wodną Świętego Wawrzyńca.

Amerykański (południowy) brzeg jeziora jest bardzo gęsto zaludniony. Duże miasta nad jeziorem to: Buffalo, Erie, Cleveland i Toledo. Kanadyjski brzeg jest stosunkowo mało zaludniony i głównie rolniczy.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Pierwszym Europejczykiem, który dotarł do jeziora, był prawdopodobnie Étienne Brûlé około 1615 roku W 1678 r. René-Robert Cavelier de La Salle zbudował pierwszy żaglowiec na jeziorze – „Griffon”. Pierwszą stałą europejską osadą przy jeziorze, ulokowaną nad rzeką Detroit niedaleko jej ujścia do zachodniego końca jeziora, był francuski Fort Detroit założony w 1701 r., na terenie dzisiejszego miasta Detroit.

Jezioro było jednym z obszarów walk podczas wojny brytyjsko-amerykańskiej (1812–1814). Miała na nim miejsce kluczowa bitwa, która była największym zwycięstwem amerykańskiej floty podczas tej wojny.

Do jeziora uchodzi Ashtabula River.

Ochrona przyrody

[edytuj | edytuj kod]

Na wyspach jeziora Erie utworzono rezerwat przyrody Pelee Island Natural Areas (zob. Pelee, Ontario), istotny dla całej biosfery ze względu na rolę w wędrówkach ptaków[1].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Pelee Island Natural Areas Southwest Lake Erie, Ontario. [w:] Strona internetowa Important Bird Area (IBA) [on-line]. Bird Studies Canada. [dostęp 2019-11-05]. (ang.).