Menyang kontèn

Dano

Saka Wikipédia Jawa, bauwarna mardika basa Jawa
Dano
Jeneng Koréa
Hangul단오 atau 수릿날
Hanja
Alihaksara Koréa Kang SinampurnaDano atau Surit-nal
McCune–ReischauerTano atau Surit-nal

Dano inggih punika salah satunggaling festival ageng ingkang kalampahan ing dinten kaping 5 wulan kaping 5 kalender Imlek ing Koréa.[1][2][3][4] Festival ugi dipunsebat suri/surin-nal ("dinten kaping 5"). Angka 5 miturut kapitadosan tradhisional Koréa kalebet angka kanthi sipat ingkang saé saéngga dipunpitadosi bilih nalika tanggal 5 wulan 5, sipat-sipat mau kempal kanthi gunggung ingkang kathah piyambak.[2] Kajawi punika, dipunpitados ugi bilih wonten ing dinten mau aktivitas akasa dumugi ingkang puncakipun. Ing dinten mau, angin Koréa sansaya panas lajeng mlebet ing mangsa panas.[2]

Sajarah

[besut | besut sumber]
Kipas Dano

Sajarah karaméan Dano kaserat wonten ing cathetan-cathetan sajarah kuna ingkang nyerat babagan rakyat Tiga Karajan mastani festival punika "suri" ingkang ateges "roda".[3] Rakyat punika damel kué saking glepung beras ingkang dipuncampur kaliyan godhong artemisia saéngga warninipun dados ijo lan dipundamel wujud roda.[3] Wonten prakiraan bilih nama festival punika asalipun saking dhaharan mau.[3] Festival kuna punika dipunwarisaken dumugi sapunika wonten ing Koréa lan bènten kaliyan festival ingkang dipunwontenaken ing Cina. Salah satunggaling variasi dano ing provinsi Gangwon inggih punika Gangneung Danoje (Festival Dano Gangneung) sampun dipunlestantunaken minangka salah satunggaling Karya Agung Warisan Budaya Lésan lan Nonbendawi Manungsa UNESCO.[5]

Kathah tradisi Dano ingkang dipunwontenaken ing Koréa sapunika dipunwarisaken saking periode Dinasti Joseon, nanging sapérangan sampun ical.[3] Dumugi ing pungkasan periode dinasti punika para mantri ing kabinèt karajan damel tepas lan dipunparingaken kanggé raja minangka bebungah.[3] Lajeng raja mbagi-mbagi sadaya tepas mau dhateng para pejabat lan andhapanipun ing astana.[3] Kipas-kipas tersebut dinamakan dano buchae (kipas dano).[3] Tabib ingkang nyambut damel wonten ing klinik pura damel jehotang lan okchudan kanggé dipunsajèkaken dhateng raja lan para mantri.[3] Jehotang punika tonik ingkang kadamel saking larutan madu ingkang dipungodhog sareng kaliyan plum garing (omaeyuk) lan bumbon crakèn, déné okchudan punika pil kasarasan ingkang dipunlapisi bubuk kanthi warni emas.[3]

Wonten ing griyanipun rakyat, saben kulawarga nyerat sapérangan seratan mawi tinta abrit lan dipuntèmpèl wonten ing papan nama gerbang mlebet kanthi ancas nggusah arwah ingkang ala.[3] Seratan punika dipunparingi nama Dano bujeok utawi tangkal Dano.[3] Sami kados wonten ing griyanipun para warga, wonten ing gerbang astana ugi dipuntèmpèl Dano mawi tinta abrit ingkang muni "ing dinten kaping 5 wulan kaping 5", Chi You mawi kepala wesi, janggut wesi, tutuk abrit, lan ilat abrit badhé mbrantas 404 jinis lelara lajeng berkah swarga lan kabegjan bakal melimpah. Meni aturan ingkang kedah dipunlampahi tanpa kasep utawi boten kaleksanan".[3]

Ugi pirsani

[besut | besut sumber]

Cathetan suku

[besut | besut sumber]
  1. Dano, lifeinkorea.
  2. a b c Dano Festival Archived 2011-05-24 at the Wayback Machine., seoul.go.kr.
  3. a b c d e f g h i j k l m Choe, Sang-su (1983). Annual Customs of Koréa. Seomundang Publishing Company, Seoul, Republic of Koréa.
  4. Seoul Dano Folk Festival[pranala mati permanèn], visitkorea.
  5. Gangneung Dano Festival Archived 2016-03-04 at the Wayback Machine., triptokorea.
  • Médhia magepokan Dano ing Wikimedia Commons

Cithakan:Empat hari besar Koréa